Phận Làm Con

Thiết nghĩ, Thân tứ đại này có được là do hai đấng sanh thành tạo nên. Cha mẹ, người đã sinh ra chúng ta. Ơn sinh thành dưỡng dục ấy cao vời vợi, phận làm con cái phải làm như thế nào mới báo đáp cho vừa công sức của cha và mẹ? Nhân mùa Vu Lan về, người viết xin chia sẻ đề tài Phận Làm Con nhằm giúp người Phật tử hiểu đúng  về bổn phận đối với Cha mẹ.

Theo đạo Phật, bổn phận làm con cái không những phụng dưỡng Cha mẹ bằng những của  cải vật chất  ở thế gian mà còn giúp cho Cha mẹ có được lòng tin chân chánh,  đem lại hạnh phúc trong đời sống hiện tại cũng như  trong tương lai. Bởi vậy phận làm con cần phải nhớ rằng:

Công ơn Cha mẹ là rất to lớn. Ơn hiếu dưỡng của hai đấng sanh thành không những được trình bày qua  lời thắm thiết nghĩa tình trong các câu ca dao tục ngữ dân gian mà còn ảnh hưởng sâu sắc trong giáo lý nhà Phật.

Đức Phật đã khẳng định công ơn Cha mẹ rất cụ thể trong kinh Tăng Chi I “Có hai hạng người, này các Tỳ Kheo, Ta nói không thể trả ơn được. Thế nào là hai. Là Mẹ và Cha. Nếu một bên vai cõng cha, một bên vai cõng mẹ, làm vậy cho đến trăm tuổi, nếu đấm bóp, thoa nước tắm rửa, thoa gội, và dầu tại đấy có vãi tiểu tiện, đại tiện như thế, này các Tỳ Kheo cũng chưa làm đủ hay trả ơn đủ mẹ và cha. Vì cớ sao ? Vì rằng, này các Tỳ Kheo, cha mẹ đã làm nhiều cho con cái, nuôi nấng, nuôi dưỡng con khôn lớn, giới thiệu con vào đời”. Và trong kinh Tâm Địa Quán cũng dạy rằng “Ơn Cha lành tựa như núi Thái, đức Mẹ hiền sâu tựa biển Đông”. Vì thế, con cái phải biết những thành quả mà có được hôm nay đều nhờ sự tận tâm chăm sóc, chỉ dạy của Cha mẹ. Cho nên, con cái muốn báo đáp muôn đời cũng không thể đền đáp hết những công ơn sâu dày đó.
Cha mẹ đã làm những gì cho con cái? Người xưa có câu: “Thiên kinh vạn quyển, hiếu nghĩa vi tiên”. Dù chúng ta tu Đạo nào có học hay không học, hiếu vẫn là gốc, là trên hết, là tất cả. Là con người thì phải lo tròn đạo hiếu, phải nhớ ân nghĩa và đền trả những ân nghĩa ấy. Bởi vì, Chúng ta từ lúc sinh ra cho tới lúc trưởng thành nên danh phận trong xã hội, nếu không có Cha mẹ nuôi dưỡng, lo lắng, chuẩn bị cho cuộc đời của chúng ta, thì làm sao có được ngày hôm nay, làm sao có thể thành tựu được những gì quý báu trong đời. Trong kinh Báo Ân Cha Mẹ, Phật đã chỉ dạy cho ngài A Nan, nói về những việc mà Cha mẹ đã làm cho con cái như : Ơn giữ gìn mang thai,, ơn sinh sản khổ cực, ơn sinh rồi quên lo, ơn nuốt đắng nhổ ngọt, ơn nhường khô nằm ướt, ơn bú mớm nuôi nấng, ơn tắm rửa chăm sóc, ơn xa cách thương nhớ, ơn vì con làm ác, ơn thương mến trọn đời .Thật vậy, những gì Cha mẹ đã làm cho con cái thì quá nhiều không thể dùng ngôn từ diễn đạt cho trọn vẹn  ý nghĩa.

Bổn phận người làm con phải làm gì để báo hiếu Cha mẹ? Nói đến Cha mẹ là  phải nói đến sự hy sinh cho các con cả cuộc đời và cả tinh thần lẫn thể xác. Chính vì tình thương và lòng hy sinh cao cả như  thế, phận làm con cần phải hiểu rõ tình thương và sự hy sinh cao cả của Cha mẹ; hiểu để đền ơn đáp nghĩa với đấng sinh thành dưỡng dục ta nên người. Trong  Kinh Giáo thọ Thi-ca-la-việt, Đức Thế Tôn đã dạy cho thanh niên Siṅgāla về năm trách nhiệm của con cái đối với đấng sanh thành như : Phụng dưỡng cha mẹ (Bhavana.) Làm việc thay thế cho cha mẹ (Kicca kavana). Gīn giữ gia phong tốt đẹp (Kūlavam sathapana.). Bảo vệ tài sản thừa tự (Dāyai jāpati pajjana).Tạo phước hồi hướng khi cha mẹ đã quá vãng (Dakkinānuppadana). Đó là năm nghĩa vụ thiêng liêng cao cả mà con cái nên thực hành để báo hiếu cho cha mẹ.
 Bổn phận của người con phải sống giữ giới chân chánh theo tinh thần Phật dạy và hướng dẫn cha mẹ thực hành theo. Để làm được việc đó, người con có thể đóng vai trò gương mẫu và tiên phong trước cha mẹ mình.

Thầm mong, nhân mùa Vu Lan Báo Hiếu về những người con  phải biết bổn phận của mình mà mang lại niềm vui cho hai đấng sinh thành.