Tâm Vốn Thanh Tịnh

Đạo Phật khuyến khích mọi người trở về với con người thật của chính mình, với bản tánh chân thật, biết sống hài hòa với thiên nhiên và mọi người trong xã hội. Đạo Phật xác nhận rằng một đời sống nội tâm hài hòa như vậy, sẽ đem lại sự hạnh phúc cho chính tự thân mình. Bởi vậy, giáo lý của Phật giáo đã chủ trương hướng nội, bằng cách nhận diện nơi bổn tâm, xa lìa tất cả phiền não mê vọng.
Sống trong xã hội, ai ai cũng muốn cuộc sống của mình được sung sướng chẳng hạn như: muốn nhà được rộng rãi, có đầy đủ tiện nghi..v. v… Chính vì lòng ham muốn này đã tạo nên động lực khiến con người phát huy hết khả năng sức lao động của chính mình để tạo ra nhiều của cải vật chất. Đạo Phật rất quý trọng việc làm này. Nhưng chỉ có điều là con người phải làm sao đừng để vật chất cuốn hút, làm lu mờ cái bản tâm của chính mình. Chính vì sợ con người bị vật chất, ngoại cảnh cuốn hút, mất chơn tâm, khiến con người chịu khốn khổ. Đạo Phật đã khéo léo chỉ dạy cho con người thấy được cái chân tướng của tâm nhằm đưa tự thân đến sự an vui hạnh phúc chân thật. Trong Bát Nhã tâm kinh, có đoạn: “Chơn tâm của chúng ta từ xưa đến nay là thường trú, vắng lặng, không sanh, không diệt, không đến, không đi, không tăng, không giảm, không ô nhiễm”. Đồng với quan điểm này Lục Tổ Huệ Năng đã khẳng định:“Bồ đề bổn vô thọ,Minh cảnh diệc phi đài, Bổn lai vô nhất vật, Hà xứ nhá trần ai” (Bồ đề chẳng phải cây, Gương sáng cũng không đài, Xưa nay không một vật, Chỗ nào vướng bụi trần). Sở dĩ, con người không thấy được chơn tâm này vì bị vô minh phiền não, tham, sân, si, che lấp. Điều này trong các kinh thường ví chân tâm này là mặt trăng luôn luôn trong sáng từ xưa đến nay, nhưng vì mây đen (vô minh) che lấp nên mặt trăng không chiếu sáng. Thật vậy, từ xưa đến nay con người luôn sống với cái tâm vọng động, chấp trước chạy theo ngoại cảnh bên ngoài. Do đó, tâm không yên ổn chút nào hết. Cái tâm như vậy trong kinh thường gọi là: “Tâm viên, ý mã”. Vậy, để làm cho tâm trụ lại một chỗ không chạy rong ruổi theo ngoại cảnh. Đòi hỏi con người phải luôn hồi quang phản chiếu nơi tự tâm của chính mình, phải luôn quán chiếu cảnh vật xung quanh luôn thay đổi. Sở dĩ, con người bị khổ đau là do không thấy được chơn tâm này, luôn khởi tâm nhiễm ô phân biệt chấp trước đối với ngoại cảnh. Trái lại, nếu trong một niệm, con người khởi lên tâm thanh tịnh, tỉnh giác trong sáng, không chấp trước, nhiễm ô thì đó mới là chơn tâm, là Phật tánh.
Trong tâm thức con người luôn có hạt giống an lạc giải thoát, nếu mỗi ngày biết chăm sóc tưới tẩm thì hạt giống ấy sẽ mỗi ngày mỗi phát triển. Cũng vậy khi con người hành động nên phải tỉnh thức tự tâm của mình. Nhận diện được “Tâm Vốn Thanh Tịnh” thì sẽ đem lại sự an tịnh và hạnh phúc cho chính mình.